درمان‌های استاندارد و علمی اعتیاد به مواد مخدر که زیر نظر وزارت بهداشت و در مراکز درمان سوء مصرف مواد ارائه می شود.
- درمان سم زدایی:
هدف از سم زدایی خالی کردن بدن فرد مصرف کننده مواد، از ماده مخدر طی یک دوره زمانی کوتاه است.
– چه کسانی برای درمان سم زدایی انتخاب می شوند؟
- افرادی که مصرف تدخینی مواد دارند (تریاک ،شیره، سوخته و هروئین) یعنی سابقه تزریق نداشتند .
- حداکثر دو تلاش ناموفق برای سم زدایی و ترک مواد داشتند (یعنی اگر فردی سه بار اقدام به سم زدایی ناموفق داشته باشد دیگر سم زدایی درمان مناسبی برایش نخواهد بود.)
هر چند سم زدایی به علت جدایی کامل از مواد مخدر هدف بسیار عالی دارد ولی متاسفانه بسیاری از بیماران به علت شرایط جسمی و روحی در این درمان شکست خورده و مجددا عود خواهند داشت.
- متادون و بوپره نورفین چیست؟
الف: متادون یک داروی شبه مخدر است که هفتاد سال از زمان تولید آن می گذرد و بیش از ۴۰ سال است که درمان نگهدارنده با آن در اکثر کشورهای پیشرفته شروع شده و ادامه دارد و اگر به درستی و زیر نظر پزشک مصرف شود تقریباً بی خطر است.
ب: بوپره نورفین نیز یک داروی شبه مخدر می باشد که حدود ۳۰ سال از تولید آن می گذرد. این دارو زیرزبانی است و با بقیه مخدرها تداخل داشته و در مقابل آنها نقش ضد مخدر را بازی می‌کند.
- درمان نگهدارنده به چه درمانی گفته می‌شود و چه افرادی می‌توانند تحت این درمان قرار بگیرند؟
درمان نگهدارنده که گاهی به آن درمان جایگزین نیز گفته می‌شود سالهاست به عنوان یک تجربه موفق جهت کاهش آسیب و کنترل مصرف مواد مخدر ارائه می شود و چند سالی است که در ایران نیز تجربه و اجرا شده است.
در درمان نگهدارنده؛ مصرف مواد مخدر غیرقانونی، کوتاه اثر، ناخالص و گران قیمت با داروی شبه مخدر استاندارد، خالص و طولانی اثر و ارزان جایگزین می گردد. زمان لازم برای درمان نگهدارنده چند ماه و گاهی چند سال است، این زمان برای ایجاد تغییرات سازنده در نواحی آسیب دیده مغز و زندگی فرد معتاد مورد نیاز است که بدون داشتن ارتباط با فروشندگان و حال و هوای مصرف مواد و همینطور تاثیرات مخرب ناشی از نئشگی و خماری پیاپی که حین مصرف مواد به وجود می‌آید، فرصت پیدا می‌کند تا جایگاه اجتماعی و وضعیت سلامتی خود را بهبود ببخشد.
- مزایای درمان نگهدارنده نسبت به مصرف مواد مخدر
- مصرف مواد مخدر عملی است که تقریبا در تمام کشورها جرم محسوب شده ولی فرد تحت درمان نگهدارنده بیمار محسوب می شود نه مجرم.
- فرد برای تهیه مواد مخدر باید با سیستم توزیع و قاچاق مواد در تماس باشد و این کار به خودی خود برای فرد و جامعه آسیب زا خواهد بود.
- زمانی که مواد مصرف می کنید به دلیل اینکه زمان تاثیر مواد در بدن کوتاه است، معمولا باید سه بار یا بیشتر در طول روز مواد مصرف کنید. بعد از هر بار مصرف تا مدتی نئشه هستید و پس از دوره کوتاهی دوباره خمار می شوید و مجبورید دوباره مواد مصرف کنید و در عین حال در عمل زمانی برای کار مفید باقی نمی ماند و شما به تدریج عملکردهای خود را در زمینه‌های مختلف خانوادگی، فردی، اجتماعی و شغلی از دست می دهید.
- شما زمان زیادی را صرف مصرف مواد می کنید و حتی در زمانی که نئشه هستید، برای تهیه مواد اشتغال فکری دارید و این مورد نیز باعث افت عملکرد می‌شود.
- هزینه درمان در مرکز درمانی از هزینه مصرف مواد کمتر بوده ضمن این که این هزینه وارد چرخه مافیای موادمخدر نخواهد شد.
- تجربه سال ها مصرف متادون در کل دنیا بی خطر بودن این دارو را اثبات کرده است.
- بیمار در مراکز درمانی علاوه بر جایگزینی مواد مخدر با داروهای کم خطر از نظر جسمی و روحی نیز تحت نظر تیم درمان متخصص شاغل در این مراکز بوده و عملکرد وی با انجام آزمایشات منظم پایش می گردد.
- درمان نگهدارنده به چه کسانی توصیه می‌شود؟
- مصرف کنندگان مواد مخدر تدخینی که سه بار اقدام به درمان نموده اند ولی موفق نشدند
- افرادی که بیش از ۱۰ سال از زمان اعتیادشان گذشته باشد.
- مصرف سنگین مواد مخدر که توانایی جسمی درمان سم زدایی را ندارند. مثل مصرف خوراکی تریاک و شیره و یا مصرف هروئین و کراک
- افرادی که مصرف کننده تزریقی مواد هستند.
- افرادی که سابقه زندان دارند.
- خانم های مصرف کننده مواد خصوصا خانم‌های حامله
- برای چه بیمارانی بوپره نورفین و برای چه بیمارانی متادون بهتر است؟
بوپره نورفین برای بیمارانی که وابستگی کمتری به مواد دارند یا مواد مخدر سبک‌تر مثل تریاک تدخینی مصرف می کنند گزینه مناسب تری است،برای بقیه بیماران متادون توصیه می شود .
- چند نکته در مورد درمان نگهدارنده با متادون
- مصرف داروی شما باید طوری باشد که با آن حالت های نئشگی یا خماری را تجربه نکنید و کاملا عادی باشید، اگر با مصرف دارو هنوز احساس کسالت دارید یا حالت نئشگی را تجربه می کنید ،حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- حتما کارت درمان با داروهای آگونیست که عکس شما روی آن نصب شده و ممهور به مهر به مرکز درمانی است را از پزشک خود مطالبه کنید تا در ایست بازرسی های پلیس به مشکلی بر نخورید.
- بیمارانی که مبتلا به ایدز یا هپاتیت هستند هیچ منعی برای مصرف دارو ندارند، فقط در این موارد حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- درمان مناسب برای زنان حامله درمان نگهدارنده می باشد، وسم زدایی اصلاً برای این گروه توصیه نمی‌شود.
در پایان لازم است دو دستاورد مهم مراکز درمان اعتیاد در کشور را یادآوری کنیم :
اول: کنترل تزریق مواد مخدر و عوارض آن مثل کنترل شیوع ایدز و هپاتیت که از طریق تزریق به سرعت در حال گسترش بود
دوم: متوقف کردن ورود میلیاردها تومان پول که وارد چرخه مافیای مواد مخدر کشور می‌شد (با یک محاسبه سرانگشتی می توان متوجه شد که حدود هفتصد هزار بیماری که در مراکز تحت درمان می باشند چه حجم عظیمی از مواد مخدر را از چرخه عرضه و مصرف خارج می کنند) پس منطقی است که مافیای مواد مخدر یکی از بزرگ‌ترین دشمنان درمان نگهدارنده باشد و از تمام ظرفیت خود برای این دشمنی بهره‌‌برداری کند.
